1970’lerin sonunda ise ABD, nükleer denemeler sonucu oluşan nükleer atığın depolanması için “tabut “ ismi verilen bir depolama alanı inşa etmeye karar vermiş. Enewetak resifinin bir modülü olan Runit adası üzerinde bulunan bir kraterde toplanan radyoaktif toprak ve külün üzeri, 45 santimetre kalınlığında bir beton kubbeyle kapatılmış.
Ancak ABD idaresi, kelam konusu depolama tahlilini süreksiz bir müddet kullanacağını değerlendirdiği için “tabutun” altını yalıtmayı ihmal etmiş. İnşası üzerinden onlarca yıl geçen kubbe üzerinde oluşan çatlaklara ek olarak yapının kuvvetli bir fırtınada yıkılabilme ihtimali bölge halkı için kâbus olmaya başlamış.
Tüm bunlar yetmezmiş üzere Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Perşembe günü yaptığı açıklamaların tasaları daha da artırdığı söyleniyor.
Genel Sekretere nazaran inşa edildiği tarihte alt kısmına yalıtım yapılmayan “tabuttan”, Pasifik Okyanusuna radyoaktif unsur sızıyor olabilir.
Fiji’de bir öğrenci kümesiyle yaptığı konuşmada gündeme gelen bahis kapsamında Marshall Adaları Lideri Hilda Heine’nin de çok kaygılı olduğunu belirten Guterres, “Pasifik bildiğimiz kadarıyla geçmişte kurban edilmiş.” kelamlarıyla bu türlü bir sızıntının etraf ve bölge halkı için yıkıcı tesirleri olabileceği imasında bulunmuş.
Maalesef bir tahlil önerisi yok
AFP’ye konuşan ve “Tabut” için bir tahlil önerisi getiremeyen Guterres, yalnızca Pasifiğin nükleer geçmişinin ayrıntılıca araştırılması gerektiği ikazında bulunabilmiş.
Genel Sekreter son olarak, “Fransız Polinezya’sı ve Marshall Adalarında gerçekleştirilen patlamalarla ilgili olarak çokça önlem alınmalı. Bu önlemler; halk sıhhatinin tesisi, toplum üzerindeki olumsuz tesirlerin giderilmesi ve öteki mevzuları kapsıyor. Tıpkı vakitte, yaşanan mağduriyetlerin telafisi için de maddi yardım gündeme gelebilir.” tabirlerini kullanmış.