Toplumsal medya yasası TBMM Genel Kurulunda! Pekala toplumsal medya kanunu nedir, unsurlar neler?

by Aybike Güzel
0 comment
a’).click()”>Tam Boyutta Gör Toplumsal medya haberleri, “Sosyal medya yasası çıktı mı?” sorusuyla çalkalanıyor. Lakin medyadaki ve internet haber sitelerindeki dezenformasyonun önüne geçilmesi için hazırlanan 40 unsurluk sosyal medya yasa teklifi, 1 Ekim itibariyle TBMM Genel Konseyi’nde görüşülmeye başlandı. Birinci iki unsuru kabul edilen yasa tasarısıyla ilgili en merak edilen bahisler ise şöyle:
  • Sosyal medya yasası nedir? Kanun unsurları neler? 
  • Sosyal medya yasası ne vakit çıkıp yürürlüğe girecek?
  • Yeni toplumsal medya kanunu ile neler değişecek?
  • Sosyal medya yasası cezaları neler?

İşte muhalefetin “sansür yasası” olarak nitelendirdiği toplumsal medya yasası ile ilgili tüm ayrıntılar:

Sosyal medya platformlarına sıkı kontrol ⚠

a’).click()”>Tam Boyutta Gör Yeni yasa teklifiyle toplumsal medya platformlarına BTK’nın (Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu) denetlemesi şartı getiriliyor. Bu denetleme telefonları ve telekomünikasyon ile ilgili öteki denetlemeleri yapan BTK’ya verilen ek bir misyon. Gaye irtibatın içeriğinin denetlenmesi değil. Misyon kapsamı; platformların kaç kullanıcısının olduğu, bağlantı trafiklerinin ne kadar olduğu ve bu hususla ilgili bilgileri Türkiye’de tutma mecburiliği üzere hususları içeriyor.

Ayrıca 2022 toplumsal medya yasası ile makul bir kullanıcı sayısı olan toplumsal ağ şirketlerinin temsilcilerinin Türk vatandaşı olmamaları ve Türkiye’de ikamet etmemeleri nedeniyle hukuksal olarak muhatap bulamama probleminin da aşılması amaçlanıyor.

Yeni düzenleme ile toplumsal ağlara Türkiye ofisi açma ve Türkiye temsilcisi bulundurma zaruriliği getirilecek. Temsilcinin gerçek kişi olması halinde bu kişinin Türkiye’de ikamet etmesi ve Türk vatandaşı olması gerekecek. 

Kasten palavra bilgi yayanlara bir yıldan üç yıla kadar mahpus cezası ❌

a’).click()”>Tam Boyutta Gör Toplumsal medya yasa teklifinin kabul edilmesi halinde gerçek hayatta hata sayılan ögeler internette de cürüm sayılacak. Kasıtlı olarak palavra bilgi üreten ve yayanlara 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek.

İnternet haber sitelerine düzenlemeler getiriliyor 👇

a’).click()”>Tam Boyutta Gör Yasa teklifine nazaran, yasal tabana kavuşturulmaları gayesiyle internet haber siteleri ile basın kartına ait konular Basın Kanunu’nun kapsamına alınarak radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu işçisinin basın kartı düzenlenmesi bakımından vadeli yayın çalışanları üzere değerlendirileceği öngörülüyor.

Basın Kanunu’nun gayesinin; basın özgürlüğü ve bu özgürlüğün kullanımı ile basın kartına ait tarz ve asılları belirlemek olduğu söz ediliyor.

Basın kartı düzenlenmesi bakımından basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon vazifelileri bu Kanun kapsamına dahil ediliyor.

Teklifle internet haber siteleri de vadeli yayın tarifi kapsamına alınıyor. Öte yandan internet haber sitesi, Bağlantı Lideri, Bağlantı Başkanlığı, Basın Kartı Komitesi, medya mensubu, enformasyon görevlisinin tarifi da düzenlemede yer buluyor.

Haber siteleri daha şeffaf olacak 🖥

a’).click()”>Tam Boyutta Gör İnternet haber sitelerinde faaliyet gösterdiği iş yeri adresi, ticari unvanı, elektronik posta adresi, irtibat telefonu ve elektronik tebligat adresi ile yer sağlayıcısının ismi ve adresi kendilerine ilişkin internet ortamında kullanıcıların ana sayfadan direkt ulaşabileceği biçimde ve “iletişim” başlığı altında bulundurulacak.

İnternet haber sitelerinde bir içeriğin birinci defa sunulmaya başlandığı tarih ile sonraki güncelleme tarihleri, her erişildiğinde değişmeyecek formda içeriğin üzerinde belirtilecek.

Basın duyurularının ve yargı organlarınca verilen yayın yasağı kararlarının süratli ve aktif bir formda bildirisinin sağlanması emeliyle; periyodik yayınların çıkarılması için, kaydedilmek üzere verilecek beyanname artık Cumhuriyet Başsavcılığı yerine Basın İlan Kurumuna verilecek.

Kayıt için verilen beyannamede elektronik tebligat adresi de gösterilecek.

Instagram hesap silme nasıl yapılır?

3 hf. evvel eklendi

Basın İlan Kurumu yayımın durdurulmasını talep edebilecek 🗞

a’).click()”>Tam Boyutta Gör Beyanname ve eklerinin gerekli yahut gerçek bilgileri içermemesi yahut yayın sahibinin yahut temsilcisinin yahut sorumlu müdürün belirlenen koşullara sahip olmaması halinde Basın İlan Kurumu beyannamenin verilmesinden itibaren iki hafta içinde eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe muhalif bilgilerin düzeltilmesini yayın sahibinden isteyecek. Bu istemin bildirisi tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde yerine getirilmemesi halinde Basın İlan Kurumu yayımın durdurulmasını İstanbul Asliye Ceza Mahkemesinden talep edecek.

Yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmayacak. İnternet haber sitesinin karara uymaması halinde Basın İlan Kurumu 2 hafta içinde eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe muhalif bilgilerin düzeltilmesini internet haber sitesinden isteyecek. İstemin yerine getirilmemesi durumunda Basın İlan Kurumu internet haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti hedefiyle İstanbul Asliye Ceza Mahkemesine başvuracak. Mahkeme en geç 2 hafta içinde kararını verecek.

Başvurunun kabul edilmesi halinde internet haber siteleri için sağlanabilecek resmi ilan ve reklam ile çalışanlarının basın kartına ait hakları ortadan kalkacak. İnternet haber sitesi için sağlanan hakların ortadan kaldırılması, bu Kanun yahut ilgili mevzuat uyarınca öngörülen yaptırımların uygulanmasına mani olmayacak.

Teslim ve koruma yükümlülüğü 🌐

a’).click()”>Tam Boyutta Gör İnternet haber sitesinde yayınlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış biçimde 2 yıl müddet ile koruma edilecek.

Yargı mercileri tarafından yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi halinde, bu süreçlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması zarurî olacak.

İnternet haber sitelerinde ziyan gören kişinin düzeltme ve yanıt yazısını sorumlu müdür, hiçbir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün içinde, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL kontağı sağlanmak suretiyle, tıpkı puntolarla ve tıpkı halde yayımlamak zorunda olacak. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması kararının uygulanması ya da internet haber sitesi tarafından içeriğin resen çıkarılması durumunda, düzeltme ve yanıt metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinin ana sayfasında 1 hafta müddetle yayımlanacak.

Basılmış eserler yahut internet haber siteleri yoluyla işlenen yahut bu kanunda öngörülen öbür hatalarla ilgili ceza davalarının bir muhakeme kaidesi olarak, günlük müddetli yayınlar ve internet haber siteleri tarafından 4 ay, öbür basılmış eserler istikametinden 6 ay içinde açılması zarurî olacak. Bu müddetler basılmış yapıtların Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edildiği tarihten, internet haber siteleri için ise habere ait cürüm ihbarının yapıldığı tarihten başlayacak.

Ancak bu mühletler, Türk Ceza Kanunu’nun dava vakit aşımına ait hususunda öngörülen mühletlerin yarısını aşamayacak ve mühlet sonunda yayının yenilenmesi hali ile cürmün temadi ettiğinin belirlendiği hallerde, dava vakit aşımı mühleti tam olarak uygulanacak.

Basın kartında yeni periyot ❗

a’).click()”>Tam Boyutta Gör Teklifle basın kartı başvurusu, niteliği ve tipleri de belirlendi. Buna nazaran, basın kartı başvurusu Bağlantı Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik evrakı olarak kabul edilecek.

Basın kartı cinsleri şu biçimde belirlendi:

  • Göreve bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon görevlilerine verilen basın kartını,
  • Süreli basın kartı: Misyon alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
  • Geçici basın kartı: Misyon alanı Türkiye’yi kapsamamakla bir arada süreksiz bir mühletle Türkiye’ye haber maksatlı gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
  • Serbest basın kartı: Süreksiz bir müddetle çalışmayan medya mensuplarına verilen basın kartını,
  • Sürekli basın kartı: En az on sekiz yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon görevlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını söz edecek.

Basın kartı, Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, vadeli yayınların sahiplerine yahut hukukî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare şurası liderlerine, medya kuruluşları ismine hareket eden ve misyon alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile vazife alanı Türkiye’yi kapsamamakla bir arada süreksiz bir müddetle Türkiye’ye haber maksatlı gelen yabancı medya mensuplarına, yurt dışında yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt dışında hür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu işçisine, medya alanında faaliyet göstermeleri kaidesiyle, sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu Cumhurbaşkanı kararıyla tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verilebilecek.

Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması kaidesi aranacak.

Ayrıca basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmesi için Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü unsurunda belirtilen müddetler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir hatadan ötürü 5 yıl yahut daha fazla müddetle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, itimadı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, cürüm uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, kabahatten kaynaklanan malvarlığı kıymetlerini aklama kabahatleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı hatalar, kamu barışına karşı hatalar, anayasal nizama ve bu nizamın işleyişine karşı cürümler, ulusal savunmaya karşı cürümler, devlet sırlarına karşı kabahatler, casusluk hataları ve terör kabahatlerinden karar giymemiş olması gerekiyor.

Kart talep edenlerde, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler dışında işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti dışında ticari faaliyette bulunmaması kaidesi da aranacak.

a’).click()”>Tam Boyutta Gör Basın kartı talep eden periyodik yayın sahipleri yahut hükmî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare heyeti liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayıcı sebepler dışında işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti dışında ticari faaliyette bulunmaması” koşulları aranmayacak.

Sürekli ve özgür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla vazifeye bağlı basın kartı talep edenlerde ise “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler dışında işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması” kaidesi aranmayacak.

Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına, medya kuruluşu tarafından görevlendirildiklerini belgelendirmeleri, Türkiye’de çalışma müsaadelerinin olması, bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri halinde, karşılıklılık temeli da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilecek.

Basın Kartı Komitesi 9 üyeden oluşacak. Komitede, Başkanlığı temsilen 2 üyenin yanı sıra emekçi sendikası halinde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en fazla olan sendika tarafından belirlenecek bir üye ile bağlantı fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler ortasından Başkanlıkça belirlenecek bir üye de yer alacak.

Üyelerin misyon mühleti 2 yıl olacak. Müddeti dolan üyeler yine seçilebilecek.

Komisyon; müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verecek. Komitenin kararları, Lider tarafından onaylandıktan sonra uygulanacak.

Sosyal medya yasası ne vakit yürürlüğe girecek ❓

a’).click()”>Tam Boyutta Gör TBMM Genel Konseyi’nde görüşülmeye başlanan toplumsal medya yasa teklifinin şimdi ilk iki maddesi kabul edildi. Lakin AK Parti ve MHP’nin ortak imzasıyla Meclis’e sunulan teklif, toplam 40 unsurdan oluşuyor. Münasebetiyle toplumsal medya yasasının ne vakit çıkacağı şimdi belirsiliğini koruyor.

You may also like

Leave a Comment