Kalp durmasından sonra kalp masajı ile kurtulan şahısların yaklaşık yüzde 20’si, görünürde bilinçsizken ve sözün tam manasıyla vefatın eşiğindeyken bilinçli mevte yakın deneyimler yaşadığı yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıktı. Çalışmaya Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık’ta Mayıs 2017 ile Mart 2020 ortasında CPR yani kalp masajı yahut yapay teneffüs ile hayata döndürülen ve hastanedeyken kalp atışları duran 567 erkek ve kadın dahil edildi. Çalışma toplam 25 hastanede ve hayatta kalan 126 kişi üzerinde gerçekleştirildi.
Ölüm anında en derin anılara ulaşılabiliyor
Çalışmaya katılan ve hayatta kalanlar olayları acı yahut dert olmadan gözlemleme dahil olmak üzere benzersiz şuurlu tecrübeler yaşadıklarını bildirdi. Ayrıyeten bu mevte yakın tecrübe sırasında diğerlerine yönelik hareketleri, niyetleri ve fikirleri de dahil olmak üzere pek çok kıymetlendirme yahut düşünme aksiyonu gerçekleştirdiklerini aktardılar. Araştırmacılar, bu mevt tecrübelerinin halüsinasyonlar, hayaller, sanrılar, yanılsamalar yahut CPR kaynaklı şuurdan büsbütün farklı olduğunu buldular.
Araştırmaya ayrıyeten gizli beyin aktivitesi testleri de dahil edildi ve deneklerin gama, delta, teta, alfa ve beta dalgaları da dahil olmak üzere beyin aktivitesinde ani artışların olduğu gözlemlendi. Bu beyin dalgaları olağan kaidelerde beşerler şuurlu olduklarında, düşündüklerinde, anıları canlandırdıklarında yahut yeni bir şey algıladıklarında açığa çıkan yüksek zihinsel fonksiyonlar olarak söz ediliyor. Araştırmanın baş araştırmacısı PhD, Sam Parnia, “Bu hatırlanan tecrübeler ve beyin dalgası değişiklikleri, kelamda vefata yakın tecrübenin birinci işaretleri olabilir ve onları birinci kere büyük bir çalışmada yakaladık” diyor ve ekliyor, “Sonuçlarımız, vefatın eşiğinde ve komada olan insanların, eza olmadan farkındalık da dahil olmak üzere eşsiz bir içsel şuurlu tecrübe yaşadıklarına dair deliller sunuyor.”
Yüksek bilince ulaşılıyor lakin nedeni gizemini koruyor
Araştırma tıbben ölen insanların benlik ve şuurlarının öteki biyolojik beden fonksiyonları üzere, mevt anında büsbütün durmayabileceğini öne sürüyor. “Bu büsbütün berrak tecrübeler, temelinde ölmekte olan bir beynin hilesi olarak kabul edilemez” diyen Parnia, kişinin vefatın eşiğinde gördüğü anıların ve yeni düşüncelerin/anıların benzersin bir tecrübe olarak tabir ediyor. Beyin çalışmayı durdururken doğal fren sistemlerini kapatmaya başlıyor. Bu, yüksek alkol alımında disinhibisyon olarak da bilinen serebral korteksin icra ettiği denetimin azalması ya da kaybolması durumuna emsal. Yani olağanda hatırlamayacağınız, yapmayacağınız şeyleri yapma durumu. Münasebetiyle vefat anında bu çeşit saklanan anılar, erken çocukluktan vefata kadar olan fikirler ve gerçekliğin başka tarafları dahil olmak üzere bir kişinin şuurunun derinliklerine erişim sağlanıyor. Sonuç olarak insanların mevt anında yüksek bir bilince ulaştığı söz ediliyor ancak bunun neden olduğu yahut evrimsel sürece ne üzere bir yararı olduğu sorusuna ise araştırmacılar yanıt veremiyor.
