Yüksek ölçüde ve ucuza üretilen temiz hidrojeni yakıt olarak taşıyabilir, saklayabilir ve gerektiğinde kullanabiliriz. Sanayi dışında hidrojenin kullanım alanları ortasında tren, uzun uzaklık kamyon, uçaklar, gemiler ve doğalgaz şebekesine karıştırma sıralanabilir. Bilhassa ülkemizde yapılan araştırmalarda hidrojenin doğalgaz şebekesine karıştırılması gündemde.
Japonya yaşadığı nükleer felaket sonrası santrallerini kapatıp doğalgaz ve kömüre dönmüştü. Olağan ki geçen on yıl içinde yenilenebilir enerjiye geçme ihtiyacı ağır bastı ve yeni yenilenebilir enerji olarak kabul edilen nükleer güçten güvenli olarak yararlanma yollarını aramaya başladı.
Yüksek Sıcaklık Gaz Reaktörü Nedir?
Öncelikle soğutma sistemleri kapansa, hiç bir insan müdahalesi olmasa bile çekirdek erimesi ya da fazla ısınma olmayacak bir teknoloji olan HTGR (Yüksek Sıcaklık Gaz Reaktörü) reaktörünü tekrar devreye aldı. Bu sistemde radyoaktif unsurlar özel katmanlı seramik kürelerin içine konuyor ve faal olmayan helyum gazı ile soğutuluyor. Sistem o kadar inançlı ki sadece deneme hedefli bir hafta boyunca pompalar vs her şey kapatıldığı halde bile çekirdek sıcaklığı 1328 °C‘a kadar ve sonra 1320 °C’a düşerek sabit kaldı üstelik reaktör en ufak bir ziyan görmedi.
Sistem nasıl çalışacak?
İlginç bir formda 1998 yılında inşaa edilen 30 MW’lık test reaktörü üzerinde 2011 yılına kadar deneyler yapılmıştı sonra Fukushima Faciası sonrası bu reaktör de ülkedeki tüm reaktörlerle birlikte kapatılmıştı. Artık ise buradan üretilen ısı ile reaktör yanına kurulacak ek bina ile yüksek sıcaklıkta katalizör yardımı ile hidrojen üretim tesisi kurulacak. Japon Atom Güç Ajansı ile Mitsubishi Ağır Sanayisi paydaşlığı sayesinde devamlı yüksek ısı ve kimyasal katalizörler sayesinde buhar halindeki su, hidrojen ve oksijene parçalanacak. Buradaki değerli nokta elektrik ihtiyacı olmadan suyun yaklaşık 850 – 950 °C sıcaklık ile kimyasal olarak parçalanması.
Hidrojen konutlarımızda bile faal kullanılabilir
Hidrojenin en gelecek vaat eden kullanım alanlarından birisi de konutlarda kullanılan doğalgaz çizgisine %20’ye kadar hiç bir sorun çıkarmadan karıştırılabilmesi. Yani Türkiye’nin 20 Milyar metreküp olan mesken ısıtmasında kullanılan gazın 4 milyar metreküpünü şebekedeki ufak değişiklerle hidrojen ile değiştirme imkanına sahibiz. Üstelik bunu yenilebilir kaynaklardan yerli üretim ile sağlama bahtımız mevcut. Bu da yıllık 23 Milyar Euro tutan ithalatın 5.6 milyar Euro’ya tekabül eden kısmını tedbire manasına gelmekte.
Bunun dışında uzun aralık gemi, kamyon, uçak, tren üzere araçları petrol türevli yakıtlar yerine hidrojene geçirmek mümkün. Otomobiller ise şarj edilebilir batarya + hidrojen yakıt hücresi hibriti ile hidrojene dönebilir yada bataryadan devam edebilir. Başka bir kullanım alanı ise çok derecede yüksek ısı gerektiren çelik sanayisi için yüksek sıcaklık (1000 °C) üretim tesisini küçük boyutlarda kurmak ve işletmek mümkün.
