Pervaneler, ekseriyetle hava yahut su üzere bir akışkanı almak ve bu akışkanı itmek için dönme hareketi yapmak üzere tasarlanmışlardır. Temelinde günümüzdeki pervane dizaynlarının Arşimet’in vidasından esinlendiği ve muhtemelen Arşimet’ten binlerce yıl evvel eski Mısır’da kullanıldığı düşünülüyor. Bununla birlikte pervane dizaynlarında ise çok uzunca bir müddettir devrimsel değişiklikler yaşanmadı. Pervaneli uçaklar hala daha Wright kardeşlerden beri verimlilik noktasında pek bir değişiklik göstermedi. Emsal sorun gemi ve teknelerde kullanılan pervanelerde de var.
Drone ve hava araçları için kıymetli gelişme
Lakin radikal bir tasarım değişikliği hem verimlilik hem de ses sıkıntılarını çözmek için geliyor. MIT‘nin Lincoln Laboratuvarı‘nda ortaya çıkan bu devrimsel dizaynın radikal bir formda gürültü faktörünü azalttığı görüldü. Lincoln Laboratuvarı’nın Yapısal ve Termal Akışkanlar Mühendisliği Kümesinde kıdemli bir işçi olan Dr. Thomas Sebastian, yeni tasarım sayesinde pervanelerin havada daha az girdap oluşturduğu ve bunun sesi azalttığını tabir ediyor. Ekip bu tasarımı yalnızca ses konusunda test etmedi, birebir vakitte performans noktasında da bir dizi testler gerçekleştirdi. DJI’ın bir drone modelinde yapılan testlerde bu toroid dizaynlı yenilikçi pervanelerin daha fazla itme gücü ürettiğini buldu. Öte yandan bu pervane dizaynının güvenlik açısından da daha yeterli olduğu söyleniyor.
Elbette MIT’nin yapmış olduğu testler küçük ölçekli ve büyük ölçeklerde performans ve verimliliğin ne seviyede olacağını söylemek imkansız. Bununla birlikte elektrikli VTOL hava taksilerinin gelecekte yaygınlaşacağı düşünüldüğünde ve mevcut pervane formunun yüksek ses ürettiğini göz önüne aldığımızda bu alandaki yenilikçe pervane dizaynlarının değerli olabileceğini düşünüyoruz. Bu ortada grup halihazırda pervanenin patentini almış durumda ve MIT, ilgili üreticilere lisans vermeye hazır üzere görünüyor.
Benzer bir tasarım suda daha büyük avantaj sağlıyor
Sharrow Marine, misal bir yaklaşım sayesinde standart kanatlar yerine toroidal döngüler kullanan tekne pervanelerinden açıkçası harika sonuçlar aldığını belirtiyor. Birkaç yıl süren geliştirmenin akabinde şirket, pervanelerini yüzlerce standart pervaneye karşı test etti ve aradaki fark hayli büyük. Sharrow Marine’in pervane tasarımı, çok daha fazla suyu emerek yüksek bir itki gücü açığa çıkarıyor. Düşük ve orta aralıklı RPM’lerde yeni pervane tasarımı iki kata kadar verimlilik vadediyor. Hatta ve hatta bu pervane tasarımı yakıt tüketimini de yüzde 20 oranında azaltıyor. Sharrow Marine birebir vakitte Sharrow MX olarak isimlendirdiği yeni pervane tasarımı sayesinde teknelerdeki yunuslamanın da azaldığını tabir ediyor.
Hemen aşağıdaki videoda ses faktöründeki önemli azalmayı da görebilirsiniz. Sharrow Marine, bu pervanesini rastgele bir dıştan takma motora takılabileceğini söylüyor. Firma halihazırda pervanelerinin satışına da başlamış durumda. Ancak tek sorun maliyet üzere görünüyor. Çünkü klasik pervaneler 500 dolar civarına bulunabilirken Sharrow MX için istenen fiyat 5000 dolar.
