Buz paklığı, çok süratli ısı atımları sayesinde bir saniyenin altına iniyor

by Aybike Güzel
0 comment

Otomobil camlarında ya da uçak kanatlarında oluşan buzlanma ya da kar birikmesi hudut bozucu olduğu kadar yerine nazaran tehlike arz eden de bir durum. Araçların camlarını ekseriyetle el yordamıyla temizlerken bilhassa uçaklarda kullanılan buz çözme (de-icing) prosedürü ise hem yüksek güç tüketimine neden oluyor hem de süreç mühleti uzun vakit alabiliyor. Günümüz şartlarında bu durum havayolu şirketleri için kıymetli bir para ve vakit kaybı demek.

Illinois ve Kyushu Üniversitelerinde misyon yapan bilim insanları kelam konusu sıkıntıya, üzerinde çalıştıkları bir formülle tahlil bulduklarını tez ediyor. Araştırmacılara nazaran yeni sistem, yüzeydeki buzu bir saniyenin altında kazımakla kalmıyor birebir vakitte bahsi geçen süreci var olan sistemlerinin kullandığı gücün yüzde birini kullanarak gerçekleştiriyor.

 

Bu epey argümanlı gözüken sistemin kalbinde ise indiyum-kalay oksitten (İKO) üretilen ince bir sinema katmanı yatıyor. Aslına bakılırsa İKO kullanımı, benzeri gayelerle uzun yıllardır tercih edilen bir prosedür. Örneğin uçak pencereleri bu gereçle uzun bir müddettir kaplanıyor. İletken bir gereç olan İKO, elektrik akımı verildiğinde ısınıyor ve temas ettiği yerdeki buzu eritirken birebir vakitte yüzeye yapışıyor. İnce bir su katmanı oluşturan bu tepki sonucu buzun kalan kısmı da akıp gidiyor. Kelam konusu sürecin eksi tarafı ise yüksek güce muhtaçlık duyulması olarak dikkat çekiyor.

Araştırmacılar, tam da bu noktaya müdahale edip daha aktif bir prosedür geliştirdiklerini tabir etmişler. Takıma nazaran kısa atımlı (100 milisaniye süren) ve yüksek akımlı güç transferi, buz çözme süreci sırasında İKO’nun daha verimli çalışmasını sağlamış.

Araştırma takımının eksi 15 ve eksi 71 derecelerde yaptığı denemelerde yeni tekniğin çok daha az güç harcayarak çok daha süratli çalıştığı gözlemlenmiş.

Bu doğrultuda bilim insanlarının bir sonraki maksadı, yeni bulunan prosedürün uçak kanatları gibi şiddetli yüzeylerde ne derece tesirli olacağı ile sürecin ne kadar güç tüketeceğini bulmak olacak. Kelam konusu araştırma sonuçları ise Applied Physics Letters mecmuasında yayınlandı.

You may also like

Leave a Comment