GJ 357 d gezegeninin, Dünya’nın yaklaşık iki katı oranında bir büyüklüğe ve altı katı oranında da bir kütleye sahip olduğu belirtiliyor. Astronomların yayınladığı makaleye nazaran GJ 357 d, host yıldızının yaşanılabilir bölge* hudutları içerisinde yer alıyor. Yani teorik manada gezegenin yüzeyinde sıvı halde su bulunma ihtimali var.
GJ 357 d, GJ 357 isimli kırmızı cüce çeşidinde bir yıldızın yörüngesinde yer alıyor. Küçük boyutları ve düşük parlaklığıyla dikkat çeken GJ 357 yıldızı, Güneş’in yaklaşık üçte biri oranında bir büyüklüğe sahip. GJ 357’nin ayrıyeten Güneş’ten tam %40 daha soğuk olduğu belirtilmiş.
GJ 357 sisteminde şu anda keşfedilen üç farklı gezegen var. NASA’nın hazırladığı temsili görsel:
GJ 357, bizim Güneş’imize nazaran çok daha küçük, çok daha soğuk ve genel manasıyla çok daha sakin bir yıldız. Fakat GJ 357 d gezegeni, yıldızına çok yakın bir pozisyonda yer aldığı muhtaçlık duyduğu ısı ve enerjiyi rahatlıkla alabiliyor. Astronomlar tabirlerine nazaran GJ 357 ile GJ 357 d ortasındaki uzaklık, Dünya ile Güneş ortasındaki uzaklığında yalnızca %20’si düzeyinde. GJ 357 d gezegeninin yıldızı etrafındaki bir tam çeşidi da 55,7 günde tamamlanıyor.
Konuyla ilgili konuşan araştırma başkanı Lisa Kaltenegger,”Gerçekten de çok heyecan verici bir keşif oldu. GJ 357 d gezegeni ile birinci sefer Dünya’ya yakın bir pozisyonda yer alan ve host yıldızının yaşanılabilir bölge sonlarında bulunan bir süper-Dünya keşfettik.” tabirlerini kullandı.
Bilim insanları önümüzdeki periyotlarda GJ 357 d’yi daha ayrıntılı bir halde incelemeye çalışacak. Gezegenin atmosferik yapısı yahut yüzey suları üzere mevzularda şu an için pek bir bilgiye sahip değiliz. Bildiğiniz üzere oksijen ve su hayatın olmazsa olmazları. Bahisle ilgili Lisa Kaltenegger, GJ 357 d’nin bir atmosfere sahip olması durumunda çok büyük bir ihtimalle yaşama elverişli olacağını söyledi.
31 Temmuz’da Astronomy & Astrophysics mecmuasında yayınlanan makaleye buradan ulaşabilirsiniz.
*Süper-Dünya (veya Dev Dünya), kütleleri Dünya’dan fazla, fakat bir gaz devinden küçük olan ötegezegenler için kullanılan bir tabirdir. Süper-Dünyalar gaz yahut kayalık gezegenler olabilir. Örneğin haberde bahsi geçen GJ 357 d gezegeni kayalık bir süper-Dünya.
*Astronomide çokça duyduğumuz “yaşanılabilir bölge” tabiri bir yıldızın, yörüngesindeki bir gezegenin yüzeyinde sıvı halde su bulundurmasına imkan tanıdığı alan yahut uzaklık manasına geliyor. Örneğin bir yıldız ne kadar büyük yahut ne kadar küçük olursa bu yıldızın yaşanılabilir bölgesi de ona nazaran yıldıza yakın yahut uzak oluyor.
TESS, nasıl gezegen avlıyor?
Güneş Sistemi dışındaki ötegezegenler araştırılırken çoklukla bu gezegenlerin yıldızları incelenir. Yıldızların yörüngelerindeki gezegenler dönerken yıldızın önüne geçer ve Dünya’ya ulaşan ışığı da maniler. Astronomlar da bu küçük karartıları tahlil ederek gezegenlerin büyüklüğü ve yıldızına olan uzaklığı üzere birçok bilgiye ulaşabiliyor. NASA’nın 25 Temmuz’da gezegen avına başlayan TESS uydusu da işte tam olarak bu teknikten yararlanarak çalışıyor.
Gökyüzünü 26 farklı kısma ayırarak müşahede gerçekleştiren TESS her bir kısmı en az 27 gün boyunca inceliyor. NASA araştırmacılarının tabirlerine nazaran dev teleskop yalnızca iki yıl içerisinde tam 200.000 farklı yıldızı inceleyecek ve binlerce yeni gezegeni de birinci sefer keşfedecek.
Uzay ajansının bir evvelki gezegen avcısı olan Kepler toplamda 2662 ötegezegen keşfetmişti. Bu sayı şu anda bilinen ötegezegen sayısının yaklaşık %70’ine karşılık geliyor. Yani Kepler’in, tek başına ötegezegen keşif tarihini değiştirdiği söylenebilir. Fakat NASA, TESS’in bu bahiste bir adım ileriye gideceğini ve toplam ötegezegen keşfi konusunda Kepler’i dahi geride bırakacağını varsayım ediyor.
