Süper-Dünya tipinde bir ötegezegen olan K2-18b büyük boyutlarıyla dikkat çekiyor. NASA’nın tabirlerine nazaran dev gezegen, Dünya’nın 2,7 katı oranında bir çap uzunluğuna sahip. Kütlesi ise Dünya’dan tam 8,6 kat daha fazla. Yani K2-18b, Yeryüzü’ne oranla çok da güçlü bir yerçekimine sahip.
K2-18b’nin kayalık bir gezegen olup olmadığı konusunda soru işaretleri var. Kayalık bir gezegen olması durumunda K2-18b’nin yeni yaşanılabilir dünya arayışları için çok uygun bir aday olacağı söyleniyor. Londra Üniversitesi Akademisi’nde misyon yapan araştırma başkanı Angelos Tsiaras,”K2-18b görece küçük bir gezegen ve yıldızının yaşanılabilir bölge sonlarında yer alıyor. Birebir vakitte gezegende suyun bulunduğuna dair kanıtlara da sahibiz. Tüm bunları hesaba katarsak K2-18b’nin yaşanılabilirlik arayışlarında en güzel aday gezegenlerden birisi olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.” halinde konuştu.
K2-18b’nin atmosferindeki su keşfi Hubble Uzay Teleskobu tarafından elde edilen datalar yardımıyla gerçekleşmiş. K2-18b atmosferinde su buharı bulundurduğu tespit edilen ilk gezegen değil. Daha evvel su buharı içeren ötegezegenler keşfedilmişti lakin bu gezegenlerin hepsi gaz devi tipindeydi. K2-18b ise çok daha makul boyutlara sahip. Ayrıyeten varsayım edilen ortalama atmosfer sıcaklıkları da Dünya’ya daha çok benziyor.
K2-18b’nin atmosferinin %0,01 ila %50 ortasında bir oranda su buharından oluştuğu belirtildi. Bu aralığın çok büyük olmasının nedeni Hubble Uzay Teleskobu’nun artık biraz eskimiş diyebileceğimiz teknolojilerinden kaynaklanıyor. Su buharının çok güçlü bir “parmak izine” sahip olması nedeniyle çarçabuk tespit edilebildiği belirtilmiş. Lakin suyun atmosferdeki net oranı konusunda bir şey söylemek için Hubble bilgileri maalesef yetersiz kalıyor.
K2-18b’nin yıldızı etrafındaki bir tam çeşidi 33 Dünya gününde tamamlanıyor. Gezegenin host yıldızının ismi ise K2-18. Kırmızı cüce çeşidinde olan K2-18, epeyce etkin bir yıldız . Astronomlar yıldızın bu etkin yapısı nedeniyle K2-18b’nin hayli yüksek oranda radyasyona maruz kaldığını belirtmiş.
K2-18b ile ilgili şu anda epeyce fazla soru işareti var. Araştırmacılar önümüzdeki yıllarda gezegeni tüm ayrıntılarıyla incelemeye devam edecek. 2021’de fırlatılması beklenenen James Webb Uzay Teleskobu da bu şekil atmosfer araştırmaları konusunda çığır açabilecek teknolojik özelliklere sahip. James Webb’in bir an evvel vazifeye başlamasını tüm astronomi dünyası büyük bir heyecanla bekliyor.
10 Eylül tarihinde Nature mecmuasında yayınlanan ilgili makaleye buradan ulaşabilirsiniz.
*Süper-Dünya (veya Dev Dünya), kütleleri Dünya’dan fazla, fakat bir gaz devinden küçük olan ötegezegenler için kullanılan bir tabirdir. Süper-Dünyalar gaz yahut kayalık gezegenler olabilir.
*Astronomide çokça duyduğumuz “yaşanılabilir bölge” tabiri bir yıldızın, yörüngesindeki bir gezegenin yüzeyinde sıvı halde su bulundurmasına imkan tanıdığı alan yahut uzaklık manasına geliyor. Örneğin bir yıldız ne kadar büyük yahut ne kadar küçük olursa bu yıldızın yaşanılabilir bölgesi de ona nazaran yıldıza yakın yahut uzak oluyor.
