Yüzen rüzgar türbinleri aslında onlarca yıldır hayatımızda bulunuyor. Lakin bu alandaki verimlilik hala daha beklenen düzeye çıkamamış durumda. Çünkü bunun nedeni türbinlerin suram maliyetinin epey yüksek olması ve maliyet başına güç üretiminin riskli olması. ABD’li start-up T-Omega Wind‘in (TOW) CEO’su Brita Osmundsvaag Formato ise bu alana yeni bir yaklaşım getiriyor. Şirketin ismiyle tıpkı olan TOW konsepti, yüzer rüzgar türbinlerinin en büyük üç ana sıkıntısını çözmek için tasarlanmış durumda: maliyet, tedarik ve derin suda konuşlanma. Mevcut yüzer rüzgar türbinleri devasa çelik gövdelerini deniz tabanına bağlanacak biçimde tasarlanıyor. Temelinde karadaki mevcut rüzgar türbinlerinin deniz ölçeğinde kullanılması biçiminde özetlenebilir. Bu durum elbette yüksek bir heyetim, bakım ve tedarik maliyetini de beraberinde getiriyor. Üstelik mevcut türbinlerin derin sularda konuşlandırılamaması da uğraşı.
Yüzer rüzgar gücüne yenilikçi yaklaşım
Lakin TOW konseptinde durum bu değil çünkü bu konsept tam manasıyla denizin yahut okyanusun üzerinde yüzmek için tasarlanmış durumda. CEO Formato, yaptığı açıklamada misyonlarının “dünya çapında yüzen rüzgar sistemlerinde yıkıcı bir teknoloji olduğuna inandığımız şeyi geliştirmektir” diyor. Teşebbüsün başkanının aktardığına nazaran TOW’u yaratırken okyanuslar için neyin en uygun olacağını düşündüklerini belirtiyor. T-Omega Wind, devasa fırtınalara ve otuz metrelik dalgalara dayanabilen dizayna, fakat klasik dizaynların %20’si kadar tartıya ve yaklaşık %30’a yakın maliyete sahip. Formato ayrıyeten, “Mevcut yüzen açık deniz rüzgar teknolojilerine baktığınızda, önemli tedarik zinciri problemleri, özel fabrikasyon altyapısına duyulan gereksinim ve çoklukla derin su limanlarına olan gereksinimi görüyorsunuz” diyerek klâsik sistemin eksikliklerine ve zorluklarına da değiniyor.
“Karadaki rüzgar türbinlerine dayalı olmak yerine geliştirdiğimiz tahlilimiz, öncelikle en güçlü açık deniz ortamları için tasarlandı ve ve mevcut platform yapılarının birçoklarında olduğu üzere dalgaya güçlü olmak yerine, bizimki okyanusun yüzeyinde ‘dolaşmak’ için tasarlandı, bu nedenle çok daha hafif ve daha az çelik kullandığı için daha düşük maliyetli.”
Tek bir demirleme halatı ile deniz tabanına sabitlenmiş yüzen dört ayaklı çelik bir platformun zirvesine takılan standart yatay eksenli rotor ve jeneratör kullanmak üzere tasarlan TOW, şu anda kuzey Avrupa açıklarında faaliyette olan 6-10 MW’lık üniteler için kullanılan mevcut 3.000 tondan fazla çelik gövdeden çok daha hafif olacak.
T-Omega, tam boyutlu bir TOW ünitesi için 50 $/MWh’den daha düşük bir güç maliyeti hedeflerken konseptin muazzam tartı tasarrufunun ticari muvaffakiyetinin anahtarı olduğu vurgulanıyor. Öte yandan Dünya Bankası bilgilerine nazaran açık denizlerdeki potansiyel rüzgar gücü 71 TW düzeyinde ve bunun yüzde 71’i de derin sularda bulunuyor. Hasebiyle TOW üzere derin sularda da kurulabilecek ve ölçeklenebilecek sistemler yüzer rüzgar güç sitemlerinde kilit rol oynayacak.
