Ukrayna-Rusya savaşı bir yana, son günlerde Tayvan ve Çin ortasındaki gerginlik tırmanmaya devam ediyor. Yarı iletken üretimi dediğimizde akıllara birinci olarak Tayvan gelir. Ülke içinde TSMC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Co.), UMC (United Microelectronics Corp.) ve Micron’a ilişkin çok değerli fabrikalar yer alıyor. Teorilere nazaran Tayvan’ın yarı iletken üretimindeki gücü, Çin’in adayı işgal etmesi ve fabrikaları ele geçirmesi için bir neden olabilir.
ABD ordusunun önde gelen yayınlarından Parameters, bu türlü bir durumda işçinin tahliye edilmesi ve fabrikaların yok edilmesi gerektiğini söyledi. Lakin Tayvan Ulusal Güvenlik Bürosu’na nazaran bu gereksiz bir atak. TSMC, ileri süreç teknolojilerini kullanarak yonga üretmek için ASML, Applied Materials ve KLA üzere şirketlerin yeni jenerasyon üretim ekipmanlarına muhtaçlık duyuyor. Hakikaten Çin, adayı işgal edip tüm ekipmanlar ve hammaddelere ulaşsa bile mevcut teknolojilerle üretimi kesintisiz olarak sürdürmesi imkansız.
Tayvan Ulusal Güvenlik Ofisi Genel Müdürü Chen Ming-tong, Tayvanlı milletvekillerine verdiği demeçte şunları söyledi:
“TSMC’nin üst seviye çipler üretmeden evvel global ögeleri entegre etmesi gerekiyor. ASML’nin litografi ekipmanı ve öteki araçlar olmadan TSMC’nin üretimine devam etmesinin bir yolu yok. Çin altın tavuğu ele geçirse bile, altın yumurtlayamayacak.”
Çin’in yavaşlayan iktisadı, ABD ile yaşanan tansiyonlar ve son yıllarda yaşanan iç siyasi çekişmeler, Çin ve Tayvan ortasında yaşanacak muhtemel savaş senaryolarını gündeme getirdi. Bu bahisler tartışılsa da rastgele bir mutlaklık yok. Çin, iki kilit ticaret ortağı olan Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği ile ilgilerini sürdürmek zorunda. Dahası, Amerika ve Avrupa’da tasarlanan üretim araçlarına ve teknolojilerine erişim sağlamaları, ortaklarından gelir elde etmeleri gerekiyor.
Çin Komünist Partisi (ÇKP), kısa vakit evvel 20. Ulusal Kongresini düzenledi. Jinping, Son yıllarda memleketler arası toplumun gündemine oturan tansiyona ait şu kelamları söyledi:
“Tayvan konusunda ayrılıkçılığa ve dış müdahaleye karşı muazzam bir gayret yürüttük. Ulusal egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü muhafaza ve Tayvan’ın bağımsızlığına karşı çıkma konusundaki güçlü kararlılığımızı gösterdik. Azami samimiyet ve efor göstererek ‘barışçıl yine birleşme’nin gerçekleşmesi istikametinde ısrar ediyoruz, fakat güç kullanma ve gerekli tüm önlemleri alma haklarımızdan vazgeçmeyeceğiz. Tayvan sıkıntısını çözmek Çin halkının kendi işidir, buna karar verecek olanlar Çinlilerdir“.
